Bio kritiek
Door Frank Smulders MW
Biologische wijnen zijn ‘IN’, en dat doet het ergste vrezen. Want als iets ‘IN’ is, gedraagt de massa zich ineens kritiekloos. Het meedoen is dan belangrijker dan de objectieve beoordeling. Ook bij wijn is dit niet ongebruikelijk, kijk maar naar wat we allemaal te verduren hebben gekregen bij Prosecco, rosé en Zuid-Afrika. Maar van de massa hoeven we geen bespiegelingen over wijnkwaliteit te verwachten. Dit in tegenstelling tot de wijnintelligentsia. De pers, de importeurs, degenen die het zouden moeten weten. De wijnintelligentsia heeft de biologische en vooral de biodynamische wijn omarmd, en de kritiekloze manier waarop dat gebeurt stoort mij mateloos.
Ik ben zeker voorstander van biologische wijnbouw. De wijnindustrie is een grootverbruiker van bestrijdingsmiddelen in de wijngaard, en steekt met kop en schouders uit boven allerlei andere takken van landbouw. En dat is niet goed: niet goed voor de natuur, niet goed voor de mens die er in werkt dan wel de wijn consumeert. Biodynamische wijnbouw spreekt mij ook wel aan, vooral als het gezien wordt als een integrale levenshouding die zich vertaalt in een natuurlijke manier van de wijngaard onderhouden, wijn maken, kortom, een natuurlijke manier van leven.
Maar onlangs was ik op bezoek bij Querciabella, gereputeerd top wijngoed in de Chianti Classico. High tech wijnen, hoge percentages Cabernet Sauvignon in de wijn (jakkes), alcoholische krachtpatsers met veel te veel houtinvloed. Het sprak mij absoluut niet aan, maar mijn broek zakte pas echt af toen bleek dat men biodynamisch was. Wat niets met overtuiging te maken heeft, maar met marketing. Kom mij dus in godsnaam niet aan met de stelling dat biodynamische wijnen per definitie beter smaken, want dat is echt de grootst mogelijke flauwekul.
Maar een veel groter probleem is de houding van de biodynamische wijnmakers ten aanzien van zwavel. Hoewel Rudolf Steiner hier naar mijn weten niets over gezegd heeft, hebben de biodynamische kunstenaars onderling afgesproken laag te zwavelen (maximaal de helft van het wettelijk toegestane niveau). Een catastrofe! Ik zal het kort uitleggen: weinig zwavelen betekent verhoogd risico op oxidatie. Een kurk laat geringe hoeveelheden zuurstof door, die variëren per kurk (het is immers een natuurproduct). Gevolgd: enorme flesvariatie. Ik heb bij meerdere biodynamische wijnen inmiddels zeer slechte ervaringen hiermee, in de zin van flessen van dezelfde jaargang die na plm. 5 jaar variëren tussen goed, licht oxidatief en volledig geoxideerd. Ik noem uit recente ervaringen Clos de la Coulée de Serrant en wijnen van Josmeyer en Ostertag. Rode wijnen zijn vanwege de tannines iets minder gevoelig voor dit probleem, hoewel ik het ook al eens ervaren heb met bijvoorbeeld wijnen van Chapoutier.
Ik begrijp niet dat niemand hier iets van zegt. Komt dat nou omdat teveel professionals in ons vak slechte proevers zijn en het gewoon niet waarnemen? Of zijn we met zijn allen, zoals wel vaker, te kritiekloos? Ik vrees voor een combinatie van beiden. Hoe dan ook, mijn oproep aan deze producenten: biodynamisch is prima, maar hou op met die onzinnige zwavelpraktijken. Voor dit soort risico’s zijn jullie wijnen veel te duur.