Dr. Martin Tesch beheert 20 ha wijngaarden in het noordelijke deel van het Nahedal, op slechts 10 km van Bingen, waar de rivier in de Rijn uitmondt. Het accent ligt vrijwel uitsluitend op Riesling (90%), maar hij verbouwt ook wat weiss- en spätburgunder. Sander de Vaan stelde Martin Tesch enkele vragen op Wine Paris en Vinexpo 2024.
Martin: ‘Naast vergist druivensap is wijn ook genieten en plezier. Het mooie van dit beroep is dat je alle productiefasen in eigen hand hebt. Een kok verbouwt zelden zijn eigen groente, muzikanten maken vrijwel nooit hun instrumenten, maar wij begeleiden de wijn vanaf de aanplant tot en met het eindproduct, dat vervolgens in Amsterdam of Singapore op tafel komt. Dat is echt uniek voor deze tijd.’
In 2021 werd Tesch benaderd door een lokaal team dat mensen met een beperking bijstaat. Op de vraag of hij met hen een project wilde opstarten waaraan enkele tientallen personen konden meewerken reageerde hij meteen enthousiast. Het volgende jaar al hielpen ruim 30 personen van het zogenaamde proTeam mee in de wijngaard, met name in de maanden mei, juni en juli. Hun motto: Riesling kent geen handicaps.
Tesch: ‘Het project is een groot succes gebleken. Ze hebben het erg naar hun zin en wij natuurlijk ook. Eenieder doet wat hij/zij kan doen en de medewerkers zorgen bovendien voor een prima sfeer in de wijngaard. Gek genoeg toonde geen enkele wijnjournalist interesse. “We willen positieve berichten,” zei één van hen. Maar dit ís toch juist positief? We zullen dit project dan ook zéker voortzetten.’
Tesch was lange tijd lid van de prestigieuze VDP, maar in 2014 besloot hij eruit te stappen. ‘We zijn als vrienden uit elkaar gegaan, ik volg liever mijn eigen pad. Ik geloof bv. niet zo in het verschil tussen Grosse en Erste Lage. Voor mij zijn er vaak amper kwaliteitsverschillen. Lagen waar normaal meer water voorhanden is, doen het in droge jaargangen beter, droge Lagen doen het in natte jaren beter. Het gaat om het geheel.’
‘Bovendien: in Bourgogne vind je slechts circa 30 Grand Cru’s, in Duitsland heb je ruim 700 Grosse Lagen, dat geeft te denken. En dan is er het prijskaartje: we hebben veel jonge klanten. Die moeten soms kiezen tussen de aankoop van een doos wijn of een nieuwe spijkerbroek. Je kunt hen dan niet flessen van € 30 of € 40 aanbieden.’
‘Het beste wat een wijn kan worden is een herinnering. Er zijn wijnen uit Bordeaux, Bourgogne, Champagne, Spanje, Italië of Duitsland waarvan je 25 jaar later nog weet hoe ze smaakten. Hoe exacter die herinnering, hoe beter de wijn en dat heeft niks met de prijs te maken.’
‘De kracht van Nahe schuilt in de ruim 180 verschillende bodemformaties – een unicum in de wijnwereld. Bij ons vind je o.a. Rotliegendes, verweerd vulkanisch gesteente, löss en klei, en Riesling interpreteert die variaties heel goed. Opvallend is ook dat de Lagen in dalen liggen die aan de westkant deels door natuurlijke barrières zijn afgesloten. De meeste wind komt uit die richting, maar daar hebben wij, anders dan in het Rijndal, weinig last van. Dat is ook de reden dat wij uitsluitend droge Rieslingwijnen maken: overdag kan het warm worden, maar ’s nachts waait er een lichte bries die voor wat koelte zorgt, maar niet té veel.’
‘Mijn filosofie? In principe is de wijn klaar als de druiven geplukt zijn. Op dat moment moet je alle belangrijke stappen afgerond hebben. Was het een koel jaar, dan moet je nadenken over zuurgraad en rijpheid, was het warm, dan gaat het meer om zuren en alcohol. Álle wijninformatie zit in de druiven. Ik gebruik daarom ook geen houten vaten, ik wil ieder jaar zien wat de Weinberg ons te vertellen heeft.’
‘We werken vooral biologisch, maar zonder keurmerk, omdat ik geen koper benut. Voordat men chemische bestrijdingsmiddelen gebruikte, zette men dat metaal vaak tegen valse meeldauw in en nu is het dé standaardoplossing voor biobedrijven. Koper blijkt echter een ramp voor de bodem en zorgt voor veel vervuiling.’
‘Om schimmels te bestrijden gebruik ik een biologisch afbreekbaar middel. Iemand merkte ooit dat er bij een bepaalde bospaddenstoel nooit een ander in de directe omgeving staat. Men heeft daaruit een prima middel ontwikkeld. Voor 20 ha heb ik maar 150 gram nodig! Maar omdat het hightech is, wordt het ondanks de natuurlijke oorsprong niet in de eco-landbouw toegestaan.’
‘Ik werk graag met Riesling. Die levert volop fruit, goede zuren en een prettige mineraliteit. Alcohol heeft hij niet zo nodig, je kunt een smaakvolle wijn maken met amper 9%. Bij andere druivenrassen is dat lastig. Neem Chardonnay: 10-11% alcohol is vaak onvoldoende, want dan overheersen de zuren en is hij niet voldoende gerijpt.’
‘Het mooie is dat Riesling overal ter wereld prima combineert met lokale gerechten. Op een beurs in Japan vroeg een bezoeker mij wat wij in Duitsland met Riesling eten. Ik antwoordde: “varkensvlees, kool, worstjes, vis…” Hij vroeg: “En biefstuk?” Ik: “Nee, géén biefstuk,” waarop de man vertrok. Even later zei een vrouw in de stand naast mij: “If you don’t have a clue, shut your mouth”. ’s Avonds nodigde ze me uit voor een diner, waarbij Wagyu vrijwel rauw werd geserveerd. Riesling smaakte er perfect bij.’
‘Riesling zal ons nog veel plezier geven en als we hem vanwege de hitte écht niet meer kunnen telen, zal Nederland in een zee zijn veranderd… Ik kijk goed wat er in warme landen wordt gedaan. Mijn vader ging voor maximale rijpheid en legde alle wijngaarden in noord-zuidrichting aan, zodat de zon om 12 uur ’s middags vrij spel had. Ik draai waar mogelijk naar oost-west, zodat de planten om 12 uur maximale schaduw hebben.’
Sander de Vaan
Foto: @Tesch