‘Het is voor het eerst dat deze verticale proeverij buiten Zuid-Afrika plaats vindt’. Anthony en Olive Hamilton Russell zijn in deze septemberdonderdag net in brasserie RIJKS gearriveerd als zij de bataljon flessen Hamilton Russell (HR) zien opgesteld. Naast de ’gewone’ flessen zijn er ook flessen die in de eigen Cellar zijn opgevoed ‘cellar aged, later relaeased’ en die allen een schilderij als backlabel hebben. Het is een mooi gezicht.
Het is idioot heet deze dag. Hoge temperaturen en hoge luchtvochtigheid. Één van de redenen dat de proeverij niet buiten plaats vindt, zo meldt ORB’s brand manager Wouter Kwakernaak. Kwakernaak is erg gelukkig met Hamilton Russell ‘het is voor mij ieder jaar maar weer afwachten hoe groot de allocatie is, zo populair is dit merk.’ Door de kleine opbrengsten, hoge kwaliteit en wereldwijde vraag zijn deze wijnen altijd zeer beperkt verkrijgbaar. Dit jaar is het 25 jaar geleden dat Anthony Russell de winery overnam en zich is gaan specialiseren in chardonnay en pinot noir.
Hamilton Russel heeft een van de meest zuidelijke wijngaarden van Zuid Afrika, vanaf bepaalde wijngaarden zie je letterlijk de zee liggen. Het heet hier Hemel en Aarde Valley waar een relatief koel en maritiem klimaat heerst. De andere twee appellations heten Upper Hemel en Aarde en Hemel en Aarde Ridge. HR zit het dichtst bij de Zee in de Valley. Het is hier waar de vader van Anthony Hamilton Russell in 1975 een onontwikkeld wijndomein overnam. Zoon Anthony nam in 1991 het bedrijf over en bestede zeer veel aandacht aan bodemonderzoek. Uiteindelijk werd 52 hectare grond met een kleirijke bodem met schist, leisteen, kalk en veel stenen het beste bevonden. De aanplant van chardonnay en pinot noir werd dan ook beperkt tot land met dit bodemtype. Hamilton Russell is inmiddels het neusje van de zalm, hoewel daar uiteraard de meningen over kunnen verschillen.
Hemel?
De wijnen komen niet alleen uit de Hemel maar worden ook nog eens de hemel in geprezen door internationale experts van de Wine Spectator, en schrijvers als Neil Martin en Robert Parker. Anthony reist de hele wereld over en spreekt dan allerlei experts. Hij mijdt de Bourgogne niet en zet zijn wijnen graag tussen de groten der pinots noir in een blind proeverij. Op mijn vraag wáárom hij de wijnen zo vaak met Bourgognewijnen vergelijkt, antwoordt hij ‘het is niet dat ik dat zo graag wil, maar anderen doen dat aan de lopende band’. Je kunt je afvragen of Zuid Afrikaanse pinot noir te vergelijken is met die van de Bourgogne en dat geldt ook voor de producten uit Oregon. Dit daargelaten beginnen we monter aan de proeverij. Het zijn allen Hamilton Russells Pinot Noir, de jaren verschillen. Hamilton Russell spreekt zelf liever over stijlen van wijn dan over alle fruitsmaken die erin zitten en daar sluiten we ons graag bij aan:
2005: lichtere rim, belegen tonen, savory, umami. Een type waar je van oet houden.
2006: vrij donker, minder neus, nog straffe tannines en afdronk. Deze wijn is volledig uitverkocht.
2007: Dit was de eerste Zuid Afrikaanse pinot noir die in de Wine Spectator top 100 belandde. Licht rood en het kenmerkende fruit en fijn drogende ‘stofje’ van de pinot noir. ‘Feminin’.
2008: Een wijn met potentie met behoorlijke tannines. Opleggen dus.
2009: Een gevierde vintage. Lichter van stijl, strak in de tannines, ‘feminin’
2010: het eerste jaar dat ze gingen racken. Stevige jongen.
2011: een lichtere stijl. ‘feminin’, elegant, rijpe tannines
2012: een mooi fruitige neus, iets zwaarder doch licht-elegant. Eén van mijn favorieten.
2013: Wat zwaarder en straffer, een echte dinerwijn. Heeft nog alle tijd in het verschiet.
2014: een mooi jaar. Tannines én veel fruit. Heb deze thuis nog nageproefd om dat ik hetzelfde jaar nog had liggen. Een fruitige, volle, prachtige eetwijn. Ook in 2016 niet te versmaden.
Anthony Hamilton Russell oogt als een zakenman en dat is precies wat hij is geweest. Hij heeft in Oxford gestudeerd en is daarna het bankwezen ingegaan. Hij heeft o.a. bij Morgan Stanley in London gewerkt. Daarna is hij een tijdje consultant geweest en heeft toen de overstap terug naar Zuid Afrika gemaakt. ‘I wanted to go back, I was fed up with the financial sector. I could take over the winery from my father’. Zo vertelde hij een paar jaar geleden. Zijn vader bestierde de winery overigens naast zijn werk voor een reclamebureau. Misschien dat de aandacht daarom niet echt lag bij innovatie op het wijnbedrijf .‘In 1991 I found no computers, no fining, everything was very old fashioned.’ Daar gooide Anthony snel de bezem doorheen. Hij verkocht eerst oude voorraden ‘to get some more flesh on the bones’, en vernieuwde het bedrijf. Toen de investeringen zich terugbetaalden bouwde hij een nieuwe cellar voor de pinotage en chardonnay, een gastenverblijf en picknickplek. Hemel en aarde is nu een goed bezochte locatie. En terecht.
RIJKS is een leuke brasserie pal onder het Rijksmuseum. Ze maakten voor bij de HR Ashbourne chardonnay en sauvignon blanc een gris soepje en bij de Southern Right Pinotage mooi gebakken stukje eend. Een zaak om te onthouden. En dat geldt natuurlijk ook voor Anthony en Olive Hamilton Russell en hun wijnen
Charlotte van Zummeren
