O ja: Gaja!
Door Janna Rijpma
Voor de eerste keer op Nederlandse bodem werd door het wereld beroemde Italiaanse wijnhuis Gaja uit het Italiaanse Piemonte in samenwerking met importeur Jaap Kwast uit Nieuw-Vennep een verticale proeverij georganiseerd waarbij maar liefst 12 jaargangen barbarescos konden worden geproefd. Het prestigieuze vijf-sterren Hotel de L’Europe aan de Nieuwe Doelenstraat in Amsterdam opende speciaal haar vernieuwde entree voor deze bijzondere proeverij.
Het Hotel de L’Europe, wat haar oorsprong kent in 1896, ondergaat op dit moment een rigoureuze metamorfose. Alhoewel de verbouwing enige achterstand oploopt is het bij binnenkomst duidelijk dat architect Cees Dam het hotel een eigentijdse chique uitstraling heeft gegeven. Een z\eer ruime lobby en aanpalende rijk beklede ruimtes geven het hotel een overweldigende internationale allure. Managing director van Hotel de L’Europe Tom Krooswijk, kondigde met gepaste trots de officiële opening aan, die in juni zal gaan plaats vinden.
Het wijnhuis Gaja
De geschiedenis van Gaja begint in 1859, het jaar waarin Giovanni Gaja, een lokale druiventeler uit het dorpje Barbaresco, een wijnbedrijfje onder z’n eigen naam opricht. Hier wordt de basis gelegd van een van de beroemdste wijnen van de wereld. In 1970 is het de econoom en oenoloog Angelo Gaja die het bedrijf van zijn ouders overneemt Geïnspireerd door zijn stage’s in Bordeaux, Bourgogne, de wijngebieden langs de Rijn en Californië voert hij een aantal, voor de streek Piemonte, zeer revolutionaire veranderingen door. Zo verkleint hij de opbrengsten per hectare drastisch, experimenteert met vinificatiemethoden, en introduceert baanbrekende rijpingstechnieken. De resultaten zijn verbluffend en Gaja verovert met zijn prachtige barbarescos – het vlaggenschip van het bedrijf – de hele wereld.
De druif Nebbiolo en Piemonte
De nebbiolo, wordt in Piemonte ook wel spanna genoemd. Qua transparantheid lijkt de nebbiolo een beetje op de pinot noir, maar daar houdt de vergelijking wel zo’n beetje op. Vroeger stond de nebbiolo druif aangeplant in het gehele noorden van Italie. Door haar late rijping (eind oktober), hoge zuren en vele tannines was de druif voor veel wijnmakers een te grote last. Uiteindelijk bleek de nebbiolo het beste te gedijen en begrepen in de streek Piemonte.
Zoals zoveel wijngebieden was ook Piemonte vroeger een zee. Het water heeft zich terug getrokken en een bodem achter gelaten met voornamelijk klei en kalksteen. De twee beroemdste wijnen van het gebied, barolo en barbaresco, worden hier gemaakt van de nebbiolo druif. Barbaresco is altijd wat zwoeler en laat zich sneller drinken dan de Barolo, die met zijn vele tannine, leer en tabakstonen vooral in zijn eerste jaren stugger overkomt. Het verschil tussen die twee wijnen komt mede doordat er in de bodem van de barbaresco wijngaarden meer zand aanwezig is waardoor de wijn een zachter karakter krijgt. Het weer in Piemonte is altijd een beetje hetzelfde; koel en vaak mistig (nebbie betekent nevels in het Italiaans). Het gebied kent niet echt een lente en herfst. Er zijn lange koude winters en warme maar vochtige zomers. Hierdoor kent Piemonte (verrassend genoeg) weinig zonlicht. Om een optimale fotosynthese te bereiken, wat de rijpheid van de druif bevordert, laten de wijnmakers daarom relatief veel bladeren aan de druivenstokken achter. Door de klimaatsverandering laat de laatste jaren de zon zich ook in Piemonte wat meer zien waardoor deze werkwijze kan worden aangepast.
De verticale proeverij
De wijngaarden van het wijnhuis Gaja liggen op kleine steile heuvels. Vanuit het wijnbedrijf is er zicht op zeven rijen wijngaardheuvels. Van hier ben je binnen een uur bij de zee maar ook in de bergen. De exposure is rondom, dus er zijn wijngaarden die zowel op het noord, oosten, zuiden en westen liggen, waarbij de hoogste wijngaarden op het zuiden de beste aantekening krijgen. Doordat er heel veel verschillende klonen zijn van de nebbiolo druif heeft Gaja sinds 2007 zijn eigen selectie van 80 planten gemaakt. De proeverij werd begeleid door de oudste dochter van Angelo Gaja, Gaia Gaja die een sprankelende en boeiende uiteenzetting gaf over ‘haar’ wijnen. Met gepaste trots zei ze dat ze het dna van haar vader heeft en dat was te merken aan haar vakkundige toelichting op de diverse jaargangen. De barbarescos zijn gemaakt van 100% nebbiolo, geblend van druiven uit 14 verschillende wijngaarden, die allemaal eigendom zijn van de familie Gaja.
Onder professionele begeleiding van sommelier Dannis Apeldoorn werden de wijnen op een perfecte (enigszins koele) temperatuur geschonken.
Barbaresco 1996 Jaar van veel regen. Nog zeer verleiderlijk van kleur. Neus gesloten, goede zuren, fluwelig, honing, bloemig.
Barbaresco 1997 Vol van kleur, kersen, prachtige neus, vlezig, balsamico
Barbaresco 1998 Warm jaar, volle gulle geuren en smaken, zacht in tannine,
Bessen en salmiak. Prachtig.
Barbaresco 1999 Lichte rode kleur, poederig. Klassiek van smaak, vrouwelijk
Zachtheid. Kruidig, waxy. Gesloten. Bewaarjaar.
Barbaresco 2000 Beetje stoffige neus. Mat van geur. Tannine.
Na enkele minuten presenteert de wijn zich beter. Smaak wordt intenser. Bewaarjaar.
Barbaresco 2001 Frisse kleur en neus, elegant in stijl. Traditionele aroma’s
Barbaresco 2002 (geen vintage)
Barbaresco 2003 Vrolijke neus, zwarte bes, zeer veel lengte, speels en sappig.
Barbaresco 2004 Zacht, intens van kleur. Aroma’s van zwarte thee. Rozen, rozemarijn. Aparte persoonlijkheid.
Barbaresco 2005 Bewaarjaar. Gesloten. Nu minder gedreven door het fruit. Kruidig, stoer.
Barbaresco 2006 Traditioneel. Prachtig in balans. Bloemig, intense aroma’s
Barbaresco 2007 Beetje nieuwe wereld stijl. Tabac, salmiak, zwoel fruit, honing, zeer impulsief. Aanstekelijke en verleiderlijke wijn.
Barbaresco 1989 Kleur is nog verrassend intens en jong. Pruimen, aards, champignons. Prachtige en logische afsluiter !
Door de ‘global warming’ kent Piemonte met de jaargangen 1988, 1989 en 1990 voor het eerst drie goede wijnjaren achter elkaar. Daarvoor was de kwaliteit van de diverse jaargangen zeer wisselend. Zeker vanaf 2004 tot aan 2010 zijn alle jaren nu ‘blind’ te kopen waardoor de barbaresco-wijn nog meer aan populariteit wint.
De proeverij gaf duidelijk het signature van het huis weer. Alle jaargangen Barbaresco werden gekenmerkt door hoge verfrissende zuren en zachte tannines. Prachtige intensiteit van kleur en aroma’s. Verkwikkend en verleidelijk tot aan de laatste slok
Na de verticale proeverij werd er geluncht in het restaurant met een nieuwe naam: Bord’eau. De naam verwijst speels naar de oever van het water de Amstel en naar de beroemde wijnstreek. Ook hier was er een verbouwingsachterstand maar dat was niet te merken aan de keukenbrigade die, onder leiding van Richard van Oostenbrugge voor het eerst liet zien wat ze in hun mars hebben. Aan tafel werd de witte Rossj-Bass 2009 (chardonnay/sauvignon blanc) uit Piemonte geschonken, gemaakt door de zuster van Gaia, Rosannna. En een aantal van hun nieuwe wijnen uit Toscane, waaronder Pieve Santa Restituta Brunello di Montalcino ‘Rennina” 2006 en de Ca’Marcanda Magari 2008 (50% merlot/25% cabf en 25% cab sauvignon).De lunch was uitzonderlijk goed mede door de prachtige combinaties van wijnen en gerechten. Chapeau!
Importeur Gaja wijnen :
Jaap Kwast Wijnkopers
www.kwastwijnkopers.nl