De wijnen van Alto hebben een authentiek karakter. De witte zijn fris en knisperig, echte bergwijnen. De rode zijn over het algemeen wat lichter en zeer fruitig. Het is een unieke streek met bijzondere wijnen en uitmuntende ambassadeurs. Het is lastig om deze te vergelijken met andere wijnen. Het eigen karakter van Alto Adige is mooi genoeg. Eerst een inleiding over Alto Adige, daarna zoomen we in op een historische én klasseproducent Kettmeier.
Alto Adige
Alto Adige oftewel Süd-Tirol hoorde tot de Eerste Wereldoorlog bij Oostenrijk. Daarna belandde ze in een soort taalkundig niemandsland. Het gebied was Italiaans, maar men sprak en dacht Oostenrijks. Na de 2e Wereldoorlog werd de streek zijn eigen identiteit gegund. Dat betekent dat de streek tweetalig mag zijn. Voor de kinderen kan men kiezen tussen een Italiaanse school met Duits als verplichte tweede taal of een Duitse school met Italiaans als tweede taal. Het overgrote deel is Duits georiënteerd, hoewel Bolzano inmiddels weer wat meer Italiaans is.
Bolzano is het kloppend hart van Alto Adige, in het uiterste Noorden van Italië, tegen de Oostenrijkse grens. Hoewel het vaak in één adem genoemd wordt met het zuidelijker gelegen Trentino zien producenten het als een aparte streek met een eigen karakter en microklimaat. Het landschap is ronduit spectaculair met terrassenwijnbouw op de bergketens en uitgestrekte wijngaarden in de dalen. Met ongeveer 330 zonnedagen per jaar is het genieten geblazen in Alto Adige voor zowel mensen als druiven. De streek is zo populair bij toeristen dat er een tekort is aan hotelkamers en de kamers die er zijn, zijn niet voordelig. De wonderschone bergketen de Dolomieten is daarnaast een UNESCO werelderfgoed.
Wijnbouw
Het klimaat van de regio is mediterraan met invloed van de alpen. Het is wel de warmste streek van Italië door het ontbreken van de nabijheid van de zee. Door de dag en nachtverschillen in temperatuur ondergaan de druiven en langzame rijping met behoud van frisheid en aroma’s. De witte wijnen komen grofweg van de hooggelegen wijngaarden en de rode uit de dalen.
In Alto Adige strijden fruitteelt en wijnbouw om de grond. Er staan nu 12.000 hectares met appelbomen en anno 5.500 met druiven. De appelteelt en ook die van biologische appels is groot en belangrijk. Tot enkele tientallen jaren geleden was de wijnproductie vooral bulk. Opvallend genoeg zijn het – in tegenstelling tot elders in Italië – juist coöperaties geweest die Alto Adige als kwaliteitsregio op de kaart hebben gezet. Sinds de jaren 1980 zijn ze voor kwaliteit in plaats van kwantiteit gegaan. Het is een versnipperd wijnlandschap met ruim coöperaties die 70% deel van de productie voor hun rekening nemen. Er zijn duizenden druiventelers en circa 150 Kellereien. Dan heb je het dus over bezittingen van een paar hectares of minder. Qua snoeimethodes is er nog veel hoge pergola, ook handig in combinatie met tuinbouw, maar Guyot is duidelijk vertegenwoordigd en steeds populairder.
D.O.
Er zijn drie herkomstbenamingen, alle 3 DOP: Lago di Caldaro voor Schiava, Valdadige DOP voor geheel Alto Adige en Trentino en Alto Adige DOP met zeven subregionen: Colli di Bolzano, Meranese, Santa Maddalena, Terlano, Valle Isarco, Valle Venosta en Lago di Caldaro.
Druiven
Witte wijn is met zeventig procent de grootste partij. Gewürztraminer (ca. 600 ha) wordt steeds meer aangeplant. Daarnaast staan er o.a. weissburgunder, chardonnay, silvaner, kerner, vernatsch, schiava, blauburgunder, lagrein en pinot blanc . Ook is er veel pinot grigio aangeplant, 700 ha. Chardonnay en pinot bianco liggen rond de 540. Schiava is met een kleine 789 ha het meest aangeplant. Lagrein heeft 468 ha en pinot noir 443 ha. In totaal staan er ruim 23 druivenrassen. Er wordt geëxperimenteerd met hybriden, o.a. solaris en regent. De bekendste producenten zijn de bio-dynamische werkende Aloïs Lageder, Elena Walch en Franz Haas.
Alto Adige scoort zeer hoog op Tre Bicchieri en troeft daarmee bijvoorbeeld Toscane af, dat zegt wel iets van deze kleine wijnstreek.
Kettmeier
Kettmeir bestaat sinds 1919, Giuseppe Kettmeir begon ermee: hij is oenoloog en landwetenschapper. Kettmeier wordt al snel een naam in Alto Adige en dat blijft zo. In 1968 vindt Franco Kettmeir – de kleinzoon van Giuseppe – in Santa Margherita Gruppo Vinicolo de perfecte opvolger voor voortzetting van het bedrijf. Kettmeir wil maar een ding: het produceren van aromatische en elegante wijnen, die Alto Adigre optimaal vertenwoordigen.
Het label van The Classici lijn is geïnspireerd op wat Kettmeir het meest dierbaar is: het terroir. Boven het meer van Caldaro – de grootste natuurlijke watervlakte in de Alto Adige en een vruchtbaar broedgebied voor zeldzame vogelsoorten – vind je verschillende soorten haviken. Dit werd hét symbool voor Kettmeir. Het symbool voor het unieke ecosysteem, het nastreven van uitstekende kwaliteit in de wijnen en het beschermen van de oude tradities.
Kettmeier wordt in Nederland vertegenwoordigd door Wine & Spirits. Alle bekende druivenrassen van Alto Adige en de meer bekende Europiese rassen zitten in het assortiment: pinot bianco, pinot grigio, muller thurgau, gewurztraminer, pinot nero, lagrein, en chardonnay en sauvignon blanc.
Alle wijnen zijn knisperfris, het kenmerk van Alto Adige, en zeer doordrinkbaar. De chardonnay is er ook nog in een chiquere versie: Vigna Maso Reiner. Een wijn met houtopvoeding en toch weer die frisheid.
Alle wijnen zijn gebotteld onder Alto Adige DOP en de prijzen liggen tussen de 16, 95 en 19,95 Euro, de Reserve is 29,95
ChvZ
Wine & Spirits Company Kettmeir
