Marqués de Cáceres: Revival van de Rioja
door Janna Rijpma
Afgelopen week bracht de charismatische wijnmaakster Cristina Forner, algemeen directeur van het beroemde Spaanse Rioja wijnhuis Marqués de Cáceres een bezoek aan Nederland. Aanleiding was een hernieuwde kennismaking van deze Rioja-wijnen, die vooral ‘kwaliteit’ en ‘plezier’ willen uitstralen, en die sinds twee jaar worden geïmporteerd door LFE uit Maartensdijk. Marques de Caceres exporteert naar 120 verschillende landen en kent hierdoor beroemde ‘fans’ waaronder de Cubaanse modeontwerper Narciso Rodriquez.
Ook Prins Bernard dronk graag een glas Marques de Caceres crianza. De ontmoeting vond zeer toepasselijk plaats is het nieuwe ‘Spaanse’ restaurant Mercat dat sinds september van dit jaar haar deuren opende aan de Oostelijke handelskade 4 in Amsterdam.
Het huis Marques de Caceres, dat op dit moment 12 miljoen flessen per jaar produceert, begon in 1970 zijn eerste wijnen te maken. Oprichter was Enrique Forner, de vader van Cristina. Hij werd in 1925 geboren in Valencia als zoon van een wijnhandelaar en vluchtte in 1938 onder het bewind van Franco naar Frankrijk waar hij samen met zijn broer Elysee een wijnbedrijf in tafelwijnen begint. De verkoop van dit bedrijf gaf ze de financieele ruimte om twee chateaux in Bordeaux te kopen waaronder Chateau de Camensac. Aangestoken door de finesse van deze wijnen besluit Enrique in 1964 terug te gaan naar zijn geboorteland om in de Rioja wijnen te maken in de stijl van Bordeaux. Hij koopt wat wijngaarden in Rioja Alta, in Cinecera het wijnhart van de Rioja, wat met zijn klei en kalk hem veel doet denken aan de Bordelais. Een vriend van de familie leent zijn naam Marques de Caceres: een nieuw Rioja huis was geboren.
De grote veranderaar
In de Rioja, waar de donker kleurige tempranillo-druif, wat vroeg betekent, het voor het zeggen heeft, en die zich kenmerkt door een laag zuur en alcohol, wilde Enrique in de jaren zeventig van de vorige eeuw een andere stijl, lees elegantere, wijn gaan maken. Hij vindt de stijl van Rioja’s niet goed, ‘too’oaky’. Hij blaast alle tradities in de Rioja omver en wordt de grote reformer. Hij plaats inox cuves voor de fermentatie wat de traditionele werkwijze op hun grondvesten doet schudden. Hij maakt bovendien gebruik van een groter aandeel nieuwe vaten, 60% is Frans eiken aangevuld met Amerikaans, en laat de wijn minder lang op de vaten rijpen. Uitgangspunten die destijds als schokkend werden ervaren maar nu als basis gelden voor de meeste Rioja huizen !
Door deze radicale aanpak werd het huis Marques de Caceres in die tijd door de collega wijnmakers ‘met de nek’ aangekeken. De verkoop stagneerde, en het huis werd gedwongen om de export in te gaan. Dochter Cristina, die in Parijs haar eigen draai had gevonden, werd door haar vader verzocht om voor het wijnbedrijf de export op te zetten. ‘Omdat ik in mijn baan gewend was om te reizen, mocht ik deze nobele taak op me nemen. Wat uit nood werd geboren leidde uiteindelijk tot een export in 120 landen. Ook in Spanje zelf worden onze wijnen uiteindelijk enthousiast ontvangen. Het heeft me wel een huwelijk gekost, maar ik ben nu weer zeer gelukkig getrouwd en heb een heerlijke dochter van 17!’, aldus Cristina Forner.
Ondertussen bleek de visionair Enrique ook een grote motivator voor het verbeteren van de DOC regels. Mede hierdoor dragen de wijnen tegenwoordig allemaal een DOC label om hun flessenhals, het bewijs dat de wijnen gemaakt worden onder strenge controles. In 2006 is het ook het eerste Rioja huis wat met schroefdop gaat werken voor de rose en de jonge witte wijnen.
Limited editions
Binnen het bedrijf werd er continue gezocht naar verbeteringen en Cristina bemoeit zich steeds vaker met de ontwikkeling van ‘nieuwe’ wijnen. Zij probeert haar vader te overtuigen dat er naast de bestaande series van crianza, reserva en gran reserva nog een hogere kwaliteit wijnen ontwikkeld kan worden, wat leidt oa tot de lancering van de MC en de Gaudium. ‘Met de Gaudium moest ik mijn vader behoorlijk overtuigen.Hij was het niet altijd met mij eens. Maar ik lijk enorm op hem en gaf niet op. Ik voelde dat we op het goede spoor zaten met de ontwikkeling van een dergelijke wijn. Achteraf vertrouwde hij me toe dat hij blij was dat ik had doorgezet’. In 2007 volgde Cristina haar vader op als algemeen directeur. In 2011 sterft hij op 86 jarige leeftijd.
Het huis creeert de ene wijn na de ander. In 2010 worden de etiketten aangepast naar de normen van de huidige markt en wordt mode ontwerper Paco Rabanne gevraagd om een etiket te ontwerpen. In 2010 wordt de Paco Rabanne Special Cuvee 2005 gelanceerd ter viering van de 40e verjaardag van de bodega. In 2011 ziet de wijn Deusa Nai, God van de vruchtbaarheid, het daglicht. Met een beperkte oplage van 80.000 flessen. Een voortreffelijke witte wijn gemaakt van Albarino in Rias Baixas. In 2012 volgt de MC special reserve 2006 met een oplage van maar 24.500 flessen.
Marques de Caceres maakt hoofdzakelijk rode wijnen. (zo’n 65% van hun productie. Met name de crianza neemt een grote plaats is met maar liefst de helft van alle rode wijnen. Daarnaast maken ze vier witte wijnen, en een rose en is er een hele nieuwe rode wijn op komst. Gemaakt met een methode maceration carbonique. Een frisse fruitige stijl die de brug naar de jeugdige wijndrinker moet slaan.
Onder leiding van een zeer professioneel team en met Michel Rolland als consultant worden er bij Marques de Caceres wijnen geproduceerd die continu hoge ogen gooien. De MC met 100% tempranillo en Gaudium mer 95% tempranillo en 5% graciano werden ook dit jaar uitgeroepen tot de beste wijnen van Spanje. Ook op de lijst van Stephen Tanzer. Ook tijdens de Decanter World Wine Awards van 2012 vielen veel Rioja huizen in de prijzen, waaronder de Antea van Marques de Caceras. Maar ook de kwaliteit van de ‘gewone’ lijn, de reserva’s en gran reserva’s worden continu erkent door de professionele wijnwereld.
De wijnen
Mercat is de nieuwe aanwinst van Bert van der Leden, eigenaar van oa de Supper Club, Envy en Nevy. De naam is een verwijzing naar de wereldberoemde Mercat de la Boqueria in Barcelona. Een keuken vol Spaanse chefs en kasten en vitrines vol met verse tortillas, chorizos, Spaanse hammen en kazen. Het restaurant is iedere dag open! Marijn Smit van wijnbar Vyne was speciaal ‘ingevlogen’ om in Mercat sommelier van dienst te zijn bij deze Cácaresproeverijen.
We proeven bij enkele de typische spaanse gerechten, zoals tortilla, iberico maar ook lekkere kabeljauw een serie wijnen:
2011 Deusa Nai ( God van de vruchtbaarheid) Albarino .
Met een beperkte oplage van 80.000 flessen. Een voortreffelijke witte wijn gemaakt van in Rias baixas (galicie) Vrolijk fruitig, fris, sappig zuur mooi citrus, mooie mondvullende wijn die uitstekend bij de Ibericoham
past. Te koop via de webshop www.pluswijnkelder.nl
2011 Rosado
gemaakt van 80% tempranillo en 20% garnacha. Een stevige vlezige licht kruidige rose, met een opvallende mooie lichte kleur. Loopt niet weg voor een knoflooksausje!
Te koop bij Plus supermarkten voor €7,62 .
2008 Crianza
Volle gulle wijn. Het (terechte) paradepaardje van Marques de Caceres.
Crianza ligt minimaal 15-18 mnd op hout en 14 maanden rijping op fles.
De Crianza is een vrolijke wijn, helder rood van kleur met hier en daar een donkere zweem. Vol van smaak, wordt alleen gemaakt in zeer mooie jaren, de tempranillo (85%), garnacha en graciano worden met de hand geplukt. Frans en Amerikaans eiken. Specerijen, donker fruit en wilde kruiden. De smaak is zeer inviterend. Gaat uitstekend bij de kabeljouw en het begeleidende rode bietje
Te koop bij Plus supermarkten voor €8,99
2010 MC Marques de Caceres
100% tempranilo van specifieke wijngaarden. 15 mnd aging in Frans eiken vaten. Stevig met een prachtige fraicheur. Zwart en rood fruit. Vanille en lichte specerijen. Fluweel zachte tannines. Wat een persoonlijkheid. Richtprijs tussen de 25 en 30 euro.
2006 Edition Limitada
voor het eerst op de nederlandse markt. Er worden maar 24.500 flessen van gemaakt. 85% tempranillo en 15% graciano . 22 mnd op frans eiken vaten en 24 mnd rijping op fles in de kelder. Elegante blockbuster van een wijn. Zwarte bessen, laurier, kruidig en vlezig. Zeer rijpe tannines. Mooie aantrekkelijke wijn. Een wijn vol levenslust ! gaat wonderbaarlijk goed met zowel worst (chorizo!) vlees, lam, wild, tomaat als tonijn of oude kaas. Ook de 2004 Gran Reserva bewees bij de chorizo zijn diensten
Zowel de 2004 Gaudium (betekent geniet van het leven),helaas niet meer voorradig, als de 2005 Gaudium zijn terecht een grote verrassing. Zeer belanceerd, levendig, sappig, verleiderlijk, ronde tannines, mooie fraicheur, soepel maar intens, goddelijk sap op de vierkante mm. 18mnd in frans eiken vaten en 2 jaar in fles. Heerlijk bij gegrild vlees.
Gemaakt van tempranillo en een klein beetje graciano. Kwam voor het eerst in 2000 op de markt (1994 vintage) prijsindicatie: rond de €50.
Een paar jaar geleden deden veel verhalen de ronde over het slechte imago van de reserva’s en gran reserva’s uit Rioja. Velen beweerden dat deze stijl wijnen niet zou overleven. Zij zouden hun langste tijd hebben gehad en golden als ouderwets. Maar met de elegante stijl van de wijnen zoals van Marques de Caceres wordt hun ongelijk bewezen. Rioja kent een heuse revival.
Foto’s: Cristina Forner met André Koopman en restaurant Mercat
