Castello di Nipozzano
Het is een bijeenkomst voor filiaalhouders van Gall & Gall en enkele journalisten. Op deze dinsdagochtend in Amsterdam worden de wijnen van Chianti Rufina huis Nipozzano in het chique Conservatorium hotel in Amsterdam geproefd. Nipozzano is onderdeel van Frescobaldi, een bedrijf met een rijke Toscaanse geschiedenis. Namens Frescobaldi zijn Stefano Bennini en Elsa Ricchi aanwezig. Inkoopster Birthe van Meegeren van Gall & Gall en Marcel Driesse en Maartje van Broekhoven van importeur Walraven & Sax nippen mee.
Frescobaldi
De geschiedenis van de Frescobaldi’s begint rond het jaar 1000, tegelijkertijd met de start van bancaire business in middeleeuws Florence. De Frescobaldi’s worden een steunpilaar van het politieke en economische leven. De eerste wijnbouwactiviteiten van de Frescobaldi’s dateren uit de 14e eeuw. Documenten van honderd jaar daarna verhalen al van leveranties aan wereldlijke – zoals de beruchte Britse Hendrik VIII – en geestelijke vorsten.
De Frescobaldi’s hebben een grote rol gespeeld in de ontwikkeling van de Toscaanse wijnbouw met de introductie van nieuwe wijngaarden en internationale druivensoorten. In 1989 werd Castel Giocondo, het grootste wijngoed van Brunello, aangekocht. In 1995 volgde Luce della Vite in Montalcino. Sinds 2000 is Conti Attems in Friuli, producent van witte premium wijnen, onderdeel van Frescobaldi. Ook is Frescobaldi sinds 2005 eigenaar van Tenuta dell’ Ornellaia in Bolgheri. Deze bemoeienis is net zoals Luce della Vite vooralsnog louter financieel. Het management blijft onafhankelijk. De laatste aankoop was Tenuta dell’Ammiglia in 2011.
Frescobaldi heeft meerdere bezittingen, met in totaal 735 hectare wijngaard. De drie meest vooraanstaande Toscaanse eigendommen zijn Castello di Pomino, Castello di Nipozzano en Castelgiocondo. De eerste twee domeinen liggen in het stamgebied noordoostelijk van Florence, het derde in zuidelijk van Siena, in de regio Montalcino. Nog twee andere in Toscane zijn Castiglioni en Ammiraglia. Frescobaldi koopt ook druiven en wijn in bij contractboeren voor bijvoorbeeld de Remole. Dit aandeel op de totaal produktie is relatief klein.
Met een personeelsgrootte van 160 man en een jaarlijkse productie van 7 miljoen flessen telt het bedrijf internationaal mee. De wijnen worden overal ter wereld verkocht en de omzet bedraagt 55 miljoen.
Gevangenen als wijnboeren
Prijzenswaardig en waar, Frescobaldi heeft bedrijven zo ver gekregen mede te investeren in wijnen die worden gemaakt met medewerking van gevangenen op het eiland Gorgona. Het project heet ‘Granducato di Toscana’. Het eiland herbergt een gevangenis en door dit werk kunnen gevangenen re-integreren in de maatschappij. Naast wijn wordt er ook andere landbouwproducten geproduceerd zoals olie, honing, geitenmelk etc. Een bijzonder project: de eerst oplage van de witte wijn Gorgona 2012 van vermentino en ansonica – een inheems ras – omvat 2000 flessen. Die zullen we door dit aantal helaas niet op de Nederlandse markt tegenkomen.
Rufina
Chianti Rufina, what’s that, zou een reactie kunnen zijn? Dit wijngebied is echter al een DOCG sinds 1984. De geschiedenis van Rufina gaat nog veel langer terug tot aan het begin van de 15e eeuw. Het is een relatief klein gebied met ca. 1000 aangeplante hectares – Chianti totaal is 16.000 hectares – en ruim twintig producenten. Klein maar fijn, want het in het noorden van Chianti gelegen gebied herbergt een ongelofelijk arsenaal aan stijlen door diverse microklimaten en bodemstructuren.
Het gebied Rufina, vernoemd naar de hoofdplaats van de regio, ligt ten noordoosten van Florence. Het klimaat is veel koeler dan het meer bekendere Chianti Classico, het wijngebied dat zich hoofdzakelijk uitstrekt tussen Florence en Sienna. In Chianti Rufina liggen de wijngaarden hoger, tussen 300 en 700 meter. Hierdoor krijgen de druiven een zekere mineraliteit en frisheid en een jeugdige elegantie. Kortgezegd draait het bij Rufina om puurheid, fruit en natuurlijke aciditeit.
De proeverij
Nipozzano is één van de oudste wijnhuizen in Italië. De wijngaarden liggen tussen de 300-450 meter hoogte. Het huis verbouwt al honderd jaar ook Europese rassen die ze verwerkt in de wijn Mormoreto. In de Nipozzano Chianti Riserva zit naast 90% sangiovese 10% malavasia nero, colorino, merlot en cabernet sauvignon.
Op de proeftafel staan de jaren 2001, 2004, 2009 en 2010. Twee jaar gerijpt op Frans barrique. Het zijn ronde vlezige, complexe wijnen met aantrekkelijk rood fruit geurend naar frambozen. Gekenmerkt door een weelderige smaak, geconcentreerd op de millimeter. Supersap met een creamy afdronk en veel lengte. Het verschil in de jaren zit ‘m vooral in de soepelheid van de tannines en de rijpheid van het fruit. De wijnen laten door de jaren heen een consistent beeld zien. Te koop bij Gall & Gall voor € 17,99. Op dit moment toont het jaar 2004 zich het beste, Nipozzano riserva heeft duidelijk een goed bewaarpotentieel.
Daarnaast proefden we de, helaas niet verkrijgbare, zachte, mineralige Gorgona 2012 en de soepele, op inox gerijpte, Rémole IGT Toscane.
Respect
Respect hoort bij een wijnhuis met een eeuwenlange traditie. Daarnaast geldt Rufina als een Cru binnen het Chianti gebied. Het is te hopen dat de filiaal medewerkers van Gall & Gall dit zo naar de consumenten zullen brengen. Voor een cru is achttien Euro namelijk een hele goede prijs, de consument haalt Italiaanse topkwaliteit in huis. De Nipozzano Riserva is op dronk een perfecte en feestelijke dinerwijn.
Charlotte van Zummeren
