Uit onderzoek van onder andere researchbureau Wine Intelligence is gebleken dat consumenten eerder geneigd zijn flessen wijn te kopen als deze getooid zijn met een medaille. Een medaille is een prijs toegekend door wijndeskundigen en wordt verstrekt in een competitie of concours. Maar hoe werkt zo’n concours, hoe wordt er bepaald welke wijn wel en welke wijn niet een medaille krijgt? Winelife ging eens op bezoek bij een van de meest bekendste en grootste wijncompetities in Europa: Mundus Vini in het Duitse Neustadt an der Weinstrasse.
‘Sst, zachtjes praten. Ik zal je de proefzaal laten zien.’ Tasting director Christian Wolf gaat voor naar de grote zaal van de Saalbau in Neustadt an der Weinstrasse. Hier vinden de tastings plaats voor de medailles van Mundus Vini.
De proefzaal
Het is half negen op een dinsdagmorgen in Neustadt an der Weinstrasse en in de grote proefzaalzaal is het muisstil. Ongeveer 160 proevers uit de hele wereld zitten verspreid over de 26 verschillende jurytafels. Per tafel is er een sommelier, meestal studenten van horeca-opleidingen, die telkens de glazen inschenkt. Iedereen is aan het schrijven. De voorzitters van de tafels controleren de formulieren van de preovers en ondertekenen deze ook. Na iedere wijn komt er een medewerker van de ICT-afdeling de formulieren halen, die worden gescand en in het systeem gezet. En dan komt de volgende wijn er weer aan en zo gaat dat vier uur achter elkaar door. De ochtend erna krijgen de jury’s formulieren waarop ze de individuele scores kunnen zien. Zo kunnen hun waardering zien naast het gemiddelde. Iedere proever geeft uiteraard zijn eigen mening, maar in een jury wordt wel naar consensus gestreefd. Aan de andere kant is niemand verplicht zijn mening aan te passen. De juryleden proeven in zgn. flights. Iedere flight bestaat uit ongeveer 15 tot 20 wijnen. Op een ochtend – er wordt geproefd van 08.30 tot 13.00 uur of eerder – worden er ca 50 wijnen geproefd.
Discipline
Mundus Vini bestaat sinds 2001, het is begonnen met 50 juryleden en inmiddels doen er iedere (voorjaars) editie over 6 dagen verspreid ruim 260 proevers mee. (Na drie dagen vertrekken er honderd proevers en deze worden vervangen door weer andere proevers.) Deze professionals worden van over de hele wereld naar Frankfurt gevlogen, daar opgehaald en naar een hotel in Deidesheim gebracht. Op de eerste avond worden bij het welkomstdiner wijnen met gouden medailles van het jaar daarvoor geschonken. Het is verbazingwekkend om te merken dat de proevers zo nieuwsgierig zijn naar die wijnen, het is echt drommen bij de tafels waarop deze staan. De volgende ochtend staat om 08.00 uur een bus klaar om iedereen vanuit het hotel naar de proefzaal in Neustadt te brengen. De meesten hebben dan al een ontbijt achter te kiezen, sommigen eten bij de proefzaal iets, daar staan broodjes, fruit en lekkernijen. Het is een georganiseer van jewelste dat bijna lijkt op een militaire operatie als je al die proevers en sommeliers in touw ziet.
In de proefzaal, op de achtergrond aan het zicht onttrokken staan die duizenden flessen klaar. De organisatie heeft die eerst geproefd en vervolgens ingedeeld in categorieën zoals mono-cepage, blend, gebruik van barriques etc. Al flessen zijn genummerd en ingepakt want er wordt blind geproefd. Er is ook altijd een tweede fles beschikbaar voor het geval de eerste niet in orde blijkt en bijvoorbeeld een kurksmaak heeft. Ieder jurylid kan zo’n tweede fles aanvragen.
We vragen aan Christian Wolf hoeveel mensen bij de organisatie betrokken zijn? ‘De Mundus Vini afdeling van Meininger telt 10 personen. Tijdens de voorbereiding komen er nog eens 15 mensen bij. Bij de tasting zijn we in totaal met 60 man voor service, IT, begeleiding en coördinatie.’
Hoe lang neemt die voorbereiding?
‘We beginnen grofweg 4 maanden voor de competitie. Het meeste werk gebeurt in de zes weken pal ervoor. We moeten de samples klaarmaken en het reisschema met de juryleden afstemmen. En na de competitie zijn we vier weken druk met het sturen van de resultaten naar de wineries en het per post opsturen van de certificaten.’
Afwijkend
Mundus Vini gebruikt het 100 punten systeem van de OIV, maar vult dit aan. De proevers schrijven nog extra smaakelementen van de wijnen op. Sinds 2013 is Mundus Vini geen officiële OIV competitie meer. Tasting director Christian Wolf zegt hier het volgende over ‘Mundus Vini was tot 2013 een OIV competitie. Maar het OIV staat niet toe dat het druivenras aan de juryleden wordt gemeld. Voor ons was het cruciaal dat dit wel gebeurde, deze kennis is belangrijk bij het jureren. Mundus Vini is als competitie wel goedgekeurd door de Duitse regering. De Duitse regering heeft stringente eisen voor wijncompetities, veel meer eisen dan in andere landen. Dat is voor ons belangrijker dan het OIV.’
In de praktijk
Tussen de flights door hebben de juryleden pauze, drinken ze koffie, eten ze een broodje en sommigen roken buiten een sigaret. De juryleden komen uit 50 verschillende landen, acht van hen zijn overigens Nederlanders. Een belangrijk argument om bij Mundus Vini te gaan jureren is de goede organisatie en de gezelligheid eromheen, zo hoor als je je oor te luisteren legt bij de pauzerende juryleden. Veel professionals jureren meerdere malen per jaar in verschillende landen, maar Mundus Vini blijkt bijzonder populair. Er zijn proevers die drie keer per jaar bij Mundus Vini in de Pfalz zijn. De wijnwereld is, hoewel enerzijds groot, toch ook een kleine wereld. Iedereen kent elkaar en een wijncompetitie is een perfecte gelegenheid om elkaar te ontmoeten. Tasting director Christian Wolf hierover ‘Zoals je weet, proberen we Mundus Vini zo comfortabel mogelijk te maken voor de uitgenodigde wijnexperts van over de hele wereld. We houden van de sfeer, die heel ontspannen is en wordt gekenmerkt door een familiegevoel. Ik ben dol op het feit dat tijdens de proeverij de sfeer zeer professioneel is. We hadden enkele grappige en gekke momenten, bijvoorbeeld wanneer iemand zijn gitaar neemt tijdens het avondprogramma. Tijdens het proeven zijn er minder gekke momenten, maar b.v. vorig jaar hadden we een voorbeeld van deze Spaanse blauwe wijn op een tafel en de reacties van de verschillende juryleden waren best interessant. ‘
Programma
De tastings zijn altijd in de ochtend. Daarna is er een warm lunchbuffet en om de dag is een bezoek aan een winery of zoals in februari 2019 aan een kathedraal in Speyer en in 2020 een sake tasting in Bad Durkheim. Het hele gezelschap, er gaat toch zeker een man of honderd mee, neemt dan plaats in bussen en gaat op pad. De juryleden roemen de Duitse punktlichkeit van Mundus Vini. Tastingdirector Christian Wolf vindt de professionaliteit en de sfeer juist belangrijk ‘Het is niet voor niets dat we onze Mundus Vini Facebookpagina the Mundus Vini Family hebben genoemd! ’
‘Bedankt hè, tot ziens’. Niet alleen plenair wordt iedereen bedankt, Christian Wolf en technisch directeur lopen waar mogelijk iedereen af om nog eens persoonlijk afscheid te nemen. ‘Kom je weer in augustus?’ en iedereen knikt ja. Deze tasting in februari van Mundus Vini duurt zes dagen. Vele vinden het wel zwaar, maar kijken er ieder jaar toch weer na uit. Na die zes dagen moet het organisatiecomité wel even bijkomen. Want het was weer een gigantische klus.
Charlotte van Zummeren
Dit artikel is eerder verschenen in het blad Winelife Winelife
De meest recente editie van Mundus Vini was afgelopen week, het aantal samples bedroeg maar liefst ruim 7800. Er zijn vele jureringen wereldwijd, maar Mundus Vini zorgt ervoor dat iedereen dit onbetaalde werk met veel plezier doet door de vriendelijkheid en het ‘nebenprogramma’. Alle proevers komen hier graag terug.
Verspreid over de gehele wereld zijn er een kleine vijftig wijncompetities per jaar. De meest bekende zijn de Decanter World Wine Awards (DWWA), The International Wine & Spirits Competition (ISWC) en Mundus Vini. Mundus Vini organiseert 2 grote tastings in het voor- en najaar en in samenwerking met BioFach nog een kleine tasting in december. Op deze tasting in februari 2019 worden er over 6 dagen ruim 7.000 samples geproefd.
Wineries kunnen tegen betaling – dit bedrag varieert per competitie maar ligt grofweg tussen de 150 en 250 Euro per ingediende fles of zogenoemde sample aanmelden en opsturen. Deze flessen worden vervolgens geproefd door een jury die bestaat uit wine professionals zoals oenologen, wijnmakers, wijnhandelaren, wijnjournalisten en sommeliers. De juryleden worden niet betaald, een enkele wijncompetitie uitgezonderd, wel worden alle reiskosten vergoed en het hotel en de maaltijden ter plekke aangeboden. Ook worden er een of twee tripjes georganiseerd.
De samples worden geproefd volgens het 100 punten systeem van de OIV, het Office International de la Vigne et du Vin. 100 punten is het maximum wat een wijn kan scoren. De punten worden gegeven op de kleur van de wijn, de neus, de smaak en een totaaloordeel. De proevers krijgen minimale informatie vooraf, hooguit of de wijn een blend is of een mono-cepage. In het geval van Mundus Vini wordt ook het druivenras gegeven. Jurys bestaan uit vijf of zes personen met een tafelvoorzitter. De juryleden hoeven het niet eens te zijn bij de beoordelingen. Bij grote afwijkingen wordt de meest afwijkende score niet meegeteld voor het eindoordeel. Afhankelijk van de competitie krijgen 30 tot 40% van de ingezonden wijnen een medaille.
Over Meininger – het moederbedrijf achter Mundus Vini
Meininger Verlag is een drukkerij en uitgeverij in Neustadt an der Weinstraße gespecialiseerd in publicaties over wijn en dranken. Het bedrijf werd in 1903 opgericht door Daniel Meininger. Het eerste tijdschrift was Das Weinblatt. Later verscheen het vakblad Weinwirtschaft. De uitgever organiseert tevens tal van evenementen zoals internationale wijn- en drankcompetities, zoals Mundus vini, de riesling competitie en de spirits competitie. In 2014 organiseerde Meininger zijn eerste Craft Beer Award. Ook beurzen en congressen horen tot de portfolio van Meininger. Het bedrijf wordt nu geleid door Christopher en Andrea Meininger. De zoon van Christopher, Stefan, werkt nu ook in het bedrijf. In totaal staan er zeventig mensen op de loonlijst.
Foto’s: @MundusVini @AdLumina