Een rijke smaak en mineraliteit, evenals een lange levensduur en complexiteit zijn ongetwijfeld enkele van de kenmerken die typerend zijn voor de producten van vulkanische bodems en die de door het programma HEVA – Volcanic Agriculture of Europe bevorderde BOB’s met elkaar gemeen hebben: de wijnen Soave, Lessini Durello, Santorini en Monte Veronese, met de Italiaanse consortia voor de bescherming van de wijnen Soave en Lessini Durello, het Griekse consortium Union of Santorini Cooperatives – Santo Wines, en het consortium van Veneto voor de bescherming van de Monte Veronese-kaas. Fred Nijhuis hield onlangs een masterclass over dit interessante onderwerp. Dit bericht komt van een pb. De EU steunt dit project, het is niet alleen wijn, maar ook kaas.
De vulkanische bodems zeer enorm heterogeen maar toch hebben de producten die hier hun oorsprong vinden belangrijke kenmerken gemeen. Voorbeelden hiervan zijn de BOB-kaas Monte Veronese en de BOB-wijnen Soave, Lessini Durello en Santorini, waarvan de bevordering via het internationale project Heva – “Heroes of Europe: Volcanic Agriculture” wordt gefinancierd door de Europese Unie in het kader van Verordening 1144/2014 en gekoppeld is aan het promoten van de onovertroffen kenmerken van een wijn- en kaasproductie die zich onderscheiden door de vulkanische oorsprong van de bodems.
Een voorbeeld van deze kenmerken is ongetwijfeld de duidelijk rijke en aangename smaak die de wijnen van de BOB’s Soave, Lessini Durello en Santorini gemeen hebben, soms in combinatie met een duidelijke zure noot, dan weer met een overheersend hartige smaak. Qua geur zijn er niet alleen fruitige noten te bespeuren maar ook een reeks kruidachtige en aardse aroma’s: kenmerken die worden verkregen dankzij de minerale component van vulkanische bodems, die magnesium, kalium en calcium bevatten.
De vulkanische bodem is bovendien zeer waterdoorlatend en vruchtbaar waardoor wijnstokken hun ideale habitat vinden. In verschillende vulkanische gebieden zijn nog exemplaren van niet-geënte wijnstokken (piede franco) te vinden, onaangetast door de druifluis, die niet overleeft op zandgronden; en dit is precies waar de kenmerken van bestendigheid en duurzaamheid van de eindproducten vandaan komen.
Een erfgoed dat dus ook in de wijnen te vinden is: de aanzienlijke temperatuurschommelingen, die typerend zijn voor veel vulkanische gebieden, bevorderen de aromatische componenten van de vrucht, wat bijdraagt aan de productie van complexe en elegante wijnen, die in staat zijn zich in de loop van de tijd te ontwikkelen.
“De Soave heeft al sinds het begin van de jaren 2000 op deze kenmerken ingezet, omdat “tertiairisering” als een van de interessantste fenomenen in de evolutie van witte wijnen wordt gezien”, aldus Sandro Gini, voorzitter van het Consorzio del Soave.
Een andere bijzonderheid van vulkanische terroirs is hun complexiteit. De ontstaansgeschiedenis van deze gebieden is in wezen zeer heterogeen en in voortdurende ontwikkeling en de structuur van de bodem is hier misschien het opvallendste voorbeeld van, zowel vanwege de gelaagde en gevarieerde samenstelling als vanwege de indeling, een opeenvolging van heuvelachtige gebieden, bergachtige reliëfs, vlakten en diepe dalen.
“De kracht en harmonie waarmee deze gebieden altijd contrasterende elementen hebben verenigd, vertaalt zich in agrovoedingsproducten waar complexiteit synoniem staat voor zowel organoleptische als culturele rijkdom”, aldus de voorzitter van het Consorzio Tutela Formaggio Monte Veronese DOP, Alfonso Albi.
Complexiteit is dus een element dat terug te vinden is in alle producten van vulkanische oorsprong, zowel in de kazen, met hun sterke en intense aromatische profiel, als in de wijnen die belangrijke kenmerken van duurzaamheid bezitten en fruitige en minerale smaken weten te combineren en te harmoniseren – contrasterende elementen die tot hun succes hebben geleid.
