Op 1 januari 1974, dus zo’n vijftig jaar geleden, werd Hubrecht Duijker de eerste fulltime wijnschrijver van ons land. Al vijf jaar eerder publiceerde hij over wijn, in zijn vrije tijd (als reclame adviseur), in eerst Wijn & Spijs, de door hem bedachte en geredigeerde uitgave van Wijn Verlinden, en vervolgens wekelijks in Het Parool, vanaf december 1970, en Het Financieele Dagblad vanaf half 1971 (wat ruim veertig jaar zou duren). Al snel volgden publiekstijdschriften en vakbladen, waaronder Hotelrevue.
Hoe begon het, wat was jouw eerste boek?
‘In de loop van 1971 kreeg ik een telefoontje van Henny Bodenkamp, uitgeefster bij Unieboek. Ze las wekelijks mijn door Opland geïllustreerde stukjes in Het Parool en zou een aantal willen bundelen. Nou gráág natuurlijk. Het boekje, Kleintje wijn gedoopt, kwam er. En tot ieders verbazing, zeker ook de mijne, werden daar uiteindelijk 90.000 exemplaren van verkocht. Wat de weg baande voor allerlei andere boeken. Waarvan ik de eerste in 1974 kon gaan maken, met name De complete wijnliefhebber en 500 Betaalbare wijnen. Het leuke, best eervolle is dat eerstgenoemde uitgave mijn grote vriend en gewaardeerde collegae Harold Hamersma aan de wijn heeft gebracht, terwijl ook Gert Crum erdoor werd geïnspireerd. Een jaar of twaalf later zou iets dergelijke gebeuren met de Amerikaanse wijngoeroe Robert Parker die me bij hem thuis in Monkton vertelde dat hij dankzij en vertaalde editie van De grote wijnen van Bourgogne aan de wijn was geraakt.’
Maar hoe ben je zelf eigenlijk aan de wijn geraakt?
‘Door toeval, en zeker niet van huis uit. Mijn vader, professor psychologie, schonk alleen wijn bij de Kerst, bijna altijd een Pommard. Zelf begon ik pas wijn te drinken na getrouwd te zijn. Julie en ik spoedden ons elke zaterdag op de Solex naar meestal een supermarkt om daar de goedkoopst mogelijkste wijn te kopen, zoals vaak de rode Pinard van Albert Heijn. Waarvan we een hele collectie gratis glaasjes vergaarden. Af en toe las ik wat Wina Born over wijn schreef in Avenue, maar haar taal was zo barok, zo rijk dat ik dacht “Zoiets zal ík in een wijn nooit kunnen proeven”. Maar eind 1967 zag ik toevallig, achter de glazen deur van een boekhandel in de P.C. Hooftstraat, een tijdschrift geheten Wine & Food. Ik kocht het, las het – en er ging een wereld voor me open. Want ineens las ik in begrijpelijke taal over wijn, met dan vaak ook nog een glimlach, de tongue in cheek. Ik heb een abonnement genomen, alle eerder verschenen nummers gekocht, tot die van 1934 toe, en ben van de auteurs die in Wine & Food publiceerden boeken gaan kopen. Al lezend werd ik dus door de wijn gegrepen. En heb daarna zelfs nog het Slijtersvakdiploma gehaald, destijds de enige beschikbare cursus.’
Je hebt ook aan de wieg gestaan van de opleiding voor vinoloog?
‘Ja, op verzoek van Henk Luiten en het Productschap Wijn heb ik, ook weer in 1974, de eerste cursus geschreven. Dit gebeurde op basis van transcripties van lessen die docerende wijnhandelaren hadden geven. Ik moest er wel van alles aan doen. Zo begon Pieter de Bruijn, een ontzettend aardige, door mij zeer bewonderde importeur, zijn referaat met ‘Wijn moet rood zijn en uit Bordeaux komen!”. Wat natuurlijk niet echt cursusmateriaal was. Als naam voor de cursus en het diploma had men wijnmeester bedacht, maar tijdens een vergadering in Den Haag heb ik daar sterk tegen geprotesteerd, vanwege de Engelse, lang bestaande en vast ook beschermde titel Master of Wine. Ik heb toen ter plekke op een papiertje de naam vinoloog bedacht, vinoloog van de Wijnacademie. De enige die een kanttekening plaatste was mijn lieve moeder, een doctoranda oude talen. Die riep namelijk “Dit kán niet, want vino is Latijn en loog is Grieks!”. Uit nieuwsgierigheid heb ik ook het examen voor vinoloog gedaan, ook weer in 1974. En zowaar ik slaagde, en ontving het diploma.’
Welk werk beschouw je als je doorbraak?
‘Dat is De grote wijnen van Bordeaux, dat ik in 1975 heb geschreven, na een maand lang – het was januari – zo’n negentig châteaus te hebben bezocht. Drie maanden eerder was het concept verkocht aan uitgevers in Amerika, Engeland en Nederland, terwijl Duitsland en Frankrijk zouden volgen. Het is zeker een jaar of vijftien in druk gebleven, en opende de weg voor een reeks andere grote boeken, waaronder drie wijnatlassen. Het werd overal lovend ontvangen, zelfs in Frankrijk waar het bekroond werd tot beste wijnboek van het jaar. Julie en ik reden naar Parijs, in de 2CV, om de prijs in ontvangst te nemen. Maar eenmaal daar ontdekte de jury dat ik geen Fransman was, terwijl de prijs specifiek bedoeld was voor een Franse auteur. Ik mocht dus geen dankwoord spreken, noch met journalisten praten. Maar kreeg de oorkonde wel mee. De reden voor het misverstand? De Parijse uitgever had zonder overleg mijn naam verfranst tot Hubert Duyker.’
Inmiddels heeft Hubrecht 120 wijnboeken op zijn naam staan, wat meer is dan wie ook ter wereld.
‘De meeste boeken heb ik eigenlijk voor mezelf gemaakt. Als wijnliefhebber zocht ik naar bepaalde uitgaven, bijvoorbeeld een koopgids voor betaalbare wijnen of een werk over de grote châteaus van Bordeaux of lekkere reisgidsen voor Franse en Spaans wijngebieden, maar die bestonden niet – en dus besloot ik ze zelf te maken. Wat veelal betekende reizen, véél reizen. Al in 1969, toen ik op mijn eerste wijnreis Madame Bollinger bezocht, ontdekte ik dat je als wijnschrijver ook een wijnreiziger moet zijn. Dat ben ik dus ook geworden én gebleven.’
Ben je na een halve eeuw nog niet uitgekeken op wijn?
‘Helemaal niet, ik blijf smakelijke ontdekkingen doen, en publiceer daar graag over op mijn website Hubrecht Duijker, waar ik bovendien reisreportages en andere leuke bijdragen op plaats. Voorts verschijnen artikelen van mijn hand in o.a. de mooie magazines Côte & Provence en En Route. Het is wel zo dat ik nu ongeveer de helft van mijn tijd besteed aan schilderen, en allerlei activiteiten daaromheen. Inmiddels heb ik zo’n 650 schilderijen gemaakt die allemaal te zien zijn op Vinpressionist . Ook heb ik al vier kunstboeken geschreven, en diverse kunstfilms geproduceerd. Vandaar dat ik de naam van mijn beroep veranderd heb van wijnschrijver in vinpressionist – en dat hoop ik nog lang te blijven.’
Foto: @HubrechtDuijker
