Is het nu een rosé of is het een lichte rode wijn? We hebben het vandaag over de robuuste rosé wijnen van Tavel.
Even terug
De producenten noemen Tavel de koning van de rosé. De streek heeft een lange geschiedenis. De Romeinen brachten de wijnstokken naar Tavel. De wijnstokken bleven, maar de grond werd daarna vooral gebruikt voor landbouw. Toen de Pausen zetelden in Avignon in het begin van de 14e eeuw gaf dat een enorme impuls aan de Rhônestreek en zijn wijnen en dus ook aan Tavel. Tavel werd populair, zeker omdat Lodewijk XIV er in de 17e eeuw gek op was en dat is altijd een goede reclame. In de 18e en 19e eeuw werd Frankrijk het grootste wijn producerende land en Tavel speelde daarin een grote rol. In 1902 werd het Syndicat des Propriétaires Viticulteurs de Tavel opgericht en dat was een van de eerste wijnproducenten-belangen- organisaties, in 1936 werd Tavel de eerste AOC van 100% rosé. De speciale doorzichtige ranke Tavel-fles bestaat sinds 1987.
Terroir
De wijngaarden liggen niet ver van Chateauneuf du Pape aan de rechtoever van de Rhône en hebben een vergelijkbaar terroir. De 1000 hectares van Tavel liggen op drie verschillende soorten terroir die alle drie kalkhoudend zijn, goed voor de mineraliteit en doorlaatbaarheid: rivierzand met platte witte stenen, grind met klei; zand en kwarts houdende stenen. De derde is het grote plateau van Vallongue, tegenover Châteauneuf-du-Pape. Deze ronde, donkere kwartskiezelstenen ontstonden tijdens het Quartair tijdperk. De wijnstokken in deze dorre grond geven de Tavel wijnen hun onnavolgbare kleur en structuur.
Druivenrassen
De toegestane druivenrassen zijn grenache (voor kracht en structuur 30 tot 60% van de blend), 15% cinsault, clairette (deze geeft de wijn de bloemigheid), picpoul (is een rare variety, geeft bloemigheid), calitor (een zeldzame lokale varieteit), bourboulenc (voor de fraîcheur), mourvèdre, syrah (voor kracht en aroma) en carignan.
Alcohol
Wijnen met grenache in de hoofdrol hebben meestal een hoger alcoholgehalte, zo ook Tavel. Het alcohol kan variëren van 13 tot 14,5%. De Tavels met een lichtere mineralige stijl hebben een lichter alcoholgehalte, de zwoele rijkere versies een hoger percentage.
Vinificatie en producenten
De vinificatie wordt uitgevoerd door koude maceratie van 12 tot 48 uur gevolgd door een temperatuur gecontroleerde alcoholisch fermentatie en een malolactische fermentatie. Niet iedere producent past een malolactische fermentatie toe. Tavel is jong al heerlijk, maar kan ook ouderen. Tavel kent meerdere levens: vol en zwoel in zijn jonge jaren, krachtig en pittig als adolescent, en een peperige en milde ouderdom. Veel producenten laten hun wijnen rusten op barriques. Maar niet allemaal. Het is dus door terroir, keuzes en savoir-faire hoe de Tavel wijnen uitpakken.
Tavel-wijn heeft een prachtige dieprode kleur. Je kunt verschillende kleurtinten onderscheiden: licht robijnrood met topaas tinten, aardbei en soms rode bes, en een amber kleur voor de oudere Tavel-wijnen.
Tavel heeft 1.000 hectares waarvan er 400 in handen zijn van coöperaties. De grootste met 391 hectares is Les Vignerons de Tavel et Lirac. De andere drie, Rocca Maura met 5 ha, Cellier des Chartreux met ook 5 en Les Vignerons du Castelas met 4,5 ha hebben minder bezit in Tavel maar wel weer in de andere appellations van de Rhône. Er zijn ongeveer 30 vignerons.
Tourisme
Tavel is hartstikke leuk plek om naar toe gaan. Het plaatsje Tavel is enerzijds een rustig en stil wijndorp, maar je kunt er veel geschiedenis ontdekken. Om te beginnen het oude dorpscentrum: de kerk, de fontein, rue du Tomple, het oude washuis, de volkstuinen en de chemin de la Condamine, de 10e-eeuwse kapel van Saint-Ferréol.
Ook is er een wijngaardroute en een wandeling over een landweg die leidt naar de zonnewijzer (de grootste zonnewijzer van Europa) en het botanische pad. Bezoekers kunnen ook kennis maken met de lokale cultuur door een bezoek te brengen aan de talrijke wijnkelders en lokale steenwerken.
Tavel is een charmant plaatsje met mooie pleinen, tuinen vol bloemen en schaduwrijke bomen. Rondom het dorp zijn de heuvels bedekt met garrigue, mediterraan struikgewas. Daarnaast zijn er genoeg restaurants, chambres d’hôtes, hotels en winkels.
Rosé of rood?
Tavel profiteerde in eerste instantie niet van de stijgende populariteit van Franse rosé, maar daar komt langzaamaan verandering in. In Nederland is het aanbod niet heel groot, maar her en der is er Tavel te vinden. Soms zie je bij grote supermarkten opeens een partijtje Tavel liggen: soms is dat Chateau d’Aquéria inmiddels overgenomen door Guigal en in het assortiment van wijnimport Bart: een volle, zwoele stijl. Colaris had Domaine Maby in het assortiment, dit is een lichtere stijl. Henri Bloem verkoopt de krachtige en super fruitige Domaine Lafond als ook Domaine de la Mordorée. Deze Rhône producent maakt twee Tavels, La Dame Rousse en de Reine de la Bois. Mordorée maakt mineralige volle Tavels, de Reine de la Bois is net weer mineraliger dan de La Dame Rousse. Chapoutier maakt met zijn Beaurevoir Tavel een intens fruitige diepvolle wijn gebotteld in een Bourgognefles, jammer dat die (nog) niet in Nederland is. Dat geldt ook voor de Guigal Tavel, een wijn met een bite en karakter. De Tavel van Corne-Loup is vol, rijk en zwoel.
De Cave de Tavel maakt een zeer droge Tavel. Aanlokkelijk maar niet zo fruitig. Het Bio-huis Domaine de Carabiniers heeft een zwoele stijl, fruitig, rijk en vol. Domaine Pélaquié heeft een lichte mineralige stijl. Chateau Trinquevedel en Domaine la Genestière hebben beiden een lichte, droge en sappige stijl.
Het bio-Chateau de Manissy is als enige in de geproefde selectie gebottteld in een Bordeaux-fles die aan de bodem geribbeld is; een diep-donkere en rijpe Tavel met veel lengte. Een gastronomisch wondertje.
Het zijn stuk voor stuk prachtige wijnen.
Tavel-wijnen zijn uniek vanwege de terroirs, de 9 verschillende druivenrassen, hun vinificatie, de keuze van de vignerons. Tavel is een Côtes-du-Rhône Grand Cru en is niet alleen een zomerwijn maar ook een wijn voor bij de maaltijd.
Is het nu rosé of lichte rode wijn? Ja, dat is dus iets wat iedereen voor zichzelf kan bepalen. Wij houden het op een rosé voor bij de maaltijd.
Charlotte van Zummeren
