Cognac mag dan voor velen dé naam zijn voor Franse spiritualiën op basis van druiven, armagnac heeft een véél langere geschiedenis. Al in 1411 werd een distillaat gemaakt in de buurt van Toulouse, de geschiedenis van Cognac begint wat later, in 1549. De armagnac dankt zijn echte commerciële ontwikkeling aan ons eigen land. De Engelsen die het toen in Acquitaine voor het zeggen hadden, verboden alleraardigst alle andere wijnen dan die van Bordeaux gebruik te maken van de Garonne voor vervoer.
De Nederlanders kwamen met het idee de distillatie van de wijnen van de Gascogne te bevorderen ten einde het Engelse embargo te omzeilen. En zo kwam de productie van armagnac verder tot ontwikkeling. Bij het Chateau du Tariquet zijn papieren gevonden uit 1683 waaruit blijkt dat er belasting betaald moest worden voor de bekostiging van Versailles. Dit prestigieuze paleis van Lodewijk XIV moest natuurlijk ergens van betaald worden. Dit maakt nieuwsgierig en een afspraak met de grootste en oudste familieproducent in de Gascogne is zo gemaakt. Het is de familie Grassa van Chateau – als het om Armagnacs gaat – en Domaine – voor de wijnen – du Tariquet.
Alambic
Op een waterkoude ochtend begin januari van dit jaar rijden we over rustig en een beetje saai landschap naar Eauze in de Bas-Armagnac waar Tariquet gevestigd is, Haut-Armagnac en Tenarèze zijn de andere twee herkomstgebieden voor het geestrijke armagnac vocht. Armin Grassa, viticulturist en mede-directeur en Julien Ducos, exportmanager, zullen ons ontvangen. Je rijdt het terrein op en het eerste wat je ziet zijn kleine historische gebouwen. Je loopt wat verder en ruikt dan de verleidelijke geur van hout in een brandoven. In dit opgeknapte prachtige gebouw draait in deze tijd van het jaar – van half november tot eind januari met een uitloop tot eind maart – vol continu een koperen alambic armagnac. Het is distilleren wat de klok slaat. Hierachter aan de rechterkant staat een enorm groot donker gebouw en aan de linkerkant staat een gigantische winery met tanks van 200.000 liter stille wijn. Dit is nog niet eens alles. Armin Grassa ‘we hebben niet alle armagnac hier opgeslagen. We hebben 6.000 barriques liggen, verspreid over 6 kelders’. Grassa en Ducos lopen hierna mee over het terrein.
Grondlegger van Tariquet is Jean-Yves Artaud, die werd opgevolgd door zijn schoonzoon Yves Grassa. Yves begon in de jaren zeventig van de vorige eeuw met het maken van stille wijnen. Hij was daarmee de eerste in het gebied. Zijn Classic was en is een laag-alcoholische wijn van 10.5% gemaakt van de ugni blanc en colombard. ‘Iedereen verklaarde hem voor gek, maar deze Classic werd wel bekroond. Al in 1982 Wine of the Year en een medaille in de London Wine Competition’, vertelt Armin over zijn vader Yves. Inmidels maakt Tariquet 9 miljoen flessen wijn per jaar. Negen witte wijnen en twee rosé’s.
Marketing manager André Koopman van de Nederlandse importeur LFE vertelt dat hij geen bedrijf kent dat zo innovatief is als Tariquet. ‘Iedere keer als ik hier kom is er wat veranderd. Ze zijn constant in beweging.’ Grassa laat intussen nieuwe spraymachines zien die door hun ‘gesloten’ karakter – de wijnstok wordt letterlijk omhuld – minder pesticiden verbruikt. De natuur gaat de familie Grassa – ook broer Remi zit in de zaak – aan het hart.
Armagnac
De Armagnac word daarbij niet vergeten. Grassa:‘Armagnac is en blijft naast de wijn onze core business.’ Ook hier is sprake van een uitgekiende strategie. Armagnac wordt anders gemaakt dan cognac. Er wordt maar een keer gedistilleerd en het distillaat heeft dan een lager percentage dan het tweede destillaat van cognac. Door het lagere promillage zitten meer congeners – smaakmakers – in armagnac. Dit maakt het een rustiek product, dat wil zeggen bij sommige producenten.
‘Onze trefwoorden zijn fruit en frisheid’, vat Armin het beleid van Tariquet samen. Doordat Tariquet geen caramel gebruikt om te kleuren, hebben de armagnacs ook een lichtere kleur. Hert bedrijf is niet gespecialiseerd in hele oude armagnacs ‘in het verleden is dat nooit gebeurd en we geven de voorkeur aan een lichtere stijl’. Hout heeft natuurlijk grote invloed op de smaak van het destillaat. Tarquet werkt daarom met light toast en ze gebruiken de barriques vijf tot acht jaar . Daarnaast verdunnen ze niet met water, maar met petites eaux. Een distillaat dat met gedestilleerd water is verdund tot 20 %. De petites eaux worden in hetzelfde jaar gemaakt als de armagnac en worden dus net zo lang op eikenhouten vaten opgeslagen voordat de blend plaats vindt. Dit is een kostbaar iets, je hebt vaten nodig en opslagruimte.
Resultaat zijn verfijnde armagnacs op basis van ugnic blanc, de hybrid baco blanc 22A, colombard en folle blanche. De laatste druif voegt kruidigheid toe en van de 100 hectares die de Gascogne rijk is aan folle blanche heeft Tariquet er dertig. De laatste druif heeft de hoofdrol in de Armagnac Blanche, een ongelagerde blanke armagnac die sinds 2007 een eigen AOP heeft. Het bedrijf maakt wel 25 soorten armagnac, maar de bekendste zijn de VS, VSOP, XO en Legendaire. De laatste is een ongelofelijk subtiel product van ugni blanc, baco en folle blanche. Alle flessen zijn uiteraard ook te verkrijgen in luxe verpakkingen.
Morgen deel 2
